Του Τάσου Δασόπουλου
Πολλαπλό είναι το κέρδος για την ελληνική οικονομία από την έκτη κατά σειρά μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δεδομένου ότι, εκτός από την ελάφρυνση στους δανειολήπτες με δάνεια σε κυμαινόμενο επιτόκιο, ωφελεί και τις επενδύσεις και το δημόσιο χρέος.
Ως γνωστό, η Ελλάδα γνώριζε περιορισμένη αρνητική επίδραση σε δάνεια ιδιωτών και κόστος δανεισμού του δημοσίου, από την άνοδο των επιτοκίων του ευρώ που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2022, με στόχο τον έλεγχο του πληθωρισμού. Οι χορηγήσεις νέων δανείων από το 2022 μέχρι και πέρσι, ήταν σχετικά περιορισμένες. Άρα, είναι σχετικά λίγοι αυτοί που είδαν τη δόση του δανείου τους να εκτοξεύεται από την αύξηση των επιτοκίων. Μάλιστα για την ανακούφισή τους έγινε το 2023 ρύθμιση με την οποία οι τράπεζες, απορρόφησαν το 50% των αυξήσεων.
Σε ό,τι αφορά στο δημόσιο δανεισμό, το θετικό προφίλ του χρέους, σε συνδυασμό με τα πολύ περιορισμένα ετήσια δανειακά προγράμματα και του γεγονότος ότι τα 2/3 του χρέους βρίσκεται στα χέρια του επίσημου τομέα, είχαν ως αποτέλεσμα, η ζημιά στο κόστος δανεισμού από τα υψηλά επιτόκια να ελαχιστοποιηθεί.
Τα οφέλη των επενδύσεων
Η μείωση όμως των επιτοκίων του ευρώ, έχει πολλαπλά οφέλη με πρώτο, τον τομέα των επενδύσεων. Εκτός από τις άμεσες ξένες επενδύσεις, οι οποίες διευκολύνονται λόγω της φθηνότερης χρηματοδότησης, η μείωση των επιτοκίων έχει θετικές επιπτώσεις και στα δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα δάνεια, συνολικού ύψους 17,7 δισ. ευρώ που είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα και δίνονται για ιδιωτικές επενδύσεις, έχουν κυμαινόμενα επιτόκια, τα οποία συνδέονται με τα επιτόκια του ευρώ. Συνεπώς, τώρα που τα επιτόκια του ευρώ επιστρέφουν στα επίπεδα που ήταν πριν το 2022, συμπαρασύρουν προς τα κάτω και τα επιτόκια των δανείων του ΤΑΑ, τα οποία βρίσκονται σήμερα στο 1,3%. Με τον τρόπο αυτό, οι επενδύσεις οι οποίες συγχρηματοδοτούνται και από τραπεζικό δανεισμό, γίνονται πλέον πιο ελκυστικές, σε ένα χρονικό σημείο που απαιτείται επιτάχυνση της αξιοποίησης των δανείων για να ολοκληρωθεί το ελληνικό πρόγραμμα χωρίς απώλειες.
Το κέρδος για το χρέος
Το δημόσιο χρέος δεν επηρεάστηκε σοβαρά από την αύξηση των επιτοκίων, αλλά έχει να αποκομίσει άμεσα και έμμεσα κέρδη από τη μείωση των επιτοκίων.
Άμεσα, η μείωση των επιτοκίων υποστηρίζει την ανάπτυξη του συνόλου της Ε.Ε. Για το λόγο αυτό μπορεί να επηρεάσει θετικά τις αποδόσεις των ομολόγων όλων των χωρών και άρα και αυτές των ελληνικών ομολόγων.
Το έμμεσο κέρδος, προκύπτει από τη μείωση του χαρτοφυλακίου των ομολόγων ύψους 5 τρισ. ευρώ το οποίο συγκεντρώθηκε στην ΕΚΤ μέσα από το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων κατά την διάρκεια της πανδημίας (PEPP) και στο οποίο συμμετείχε κατ’ εξαίρεση η Ελλάδα. Από το πρόγραμμα αυτό, η ΕΚΤ είχε συγκεντρώσει ελληνικά ομόλογα ύψους 38 δισ. ευρώ. Η μείωση του χαρτοφυλακίου, γίνεται μέσω της μη επανεπένδυσης στα ομόλογα που λήγουν. Με το να αποπληρώνει η Ελλάδα τα ομόλογα που λήγουν με τα ταμειακά διαθέσιμα, δίνει στο ελληνικό δημόσιο περιθώριο για να εκδώσει νέα ομόλογα, για να καλύψει την έλλειψη ελληνικών τίτλων από την αγορά. Οι νέοι τίτλοι θα καλύψουν και τους επενδυτές, οι οποίοι τοποθετήθηκαν σε ελληνικούς τίτλους, μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Η κατηγορία αυτή των επενδυτών διαχειρίζεται τα ομόλογα ως διαθέσιμα μέχρι την λήξη τους. Το γεγονός αυτό βοηθά ώστε να παραμείνουν οι αποδόσεις σε χαμηλά επίπεδα.
Source: capital.gr
